อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ฝากงานศิลป์ชั้นยอดไว้เคียงคู่แผ่นดินไทย @ บ้านดำนางแล

สถานที่ตั้ง : หมู่ที่ 13 ตำบลนางแล อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย

โทรศัพท์ : 053 776 333

พิกัด : 19.992012,99.860628

     พิพิธภัณฑ์บ้านดำ หรือที่รู้จักกันดีในนาม บ้านดำนางแล เป็นพิพิธภัณฑ์แสดงงานศิลปะทั้งในร่ม และกลางแจ้งจากผลงานของศิลปินระดับปรมาจารย์ อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ด้วยภาพลักษณ์ของอาจารย์ที่ปรากฏต่อสาธารณชนคือ ชายร่างใหญ่ใส่ชุดพื้นเมืองเหนือ หนวดเคราขาวเฟิ้มเป็นจุดอันเด่นชัดของอาจารย์ถวัลย์ บ้านไม้สีดำทรงล้านนาหลายหลังเป็นที่เก็บสะสมงานศิลป์ที่เปิดให้นักท่องเที่ยวทั่วไปได้เข้าชมได้ทุกวัน โดยอาคารบ้านไม้หลังต่างๆ มีรายละเอียดดังต่อไปนี้

    วิหารหลังเล็ก เป็นอาคารหลังแรกที่จะได้เห็นหลังจากเดินมาจากลานจอดรถ เป็นอาคารชั้นเดียวยกพื้นสูงจากพื้นดินประมาณ 1.00 เมตร โครงสร้างอาคารเป็นโครงสร้างไม้ทั้งหมดอยู่บนฐานปูนปั้น มีเสาไม้รองรับโครงสร้างของอาคารทั้งหมด 6 ต้น หลังคาทรงสามเหลี่ยมลดระดับสี่ชั้น มุงด้วยกระเบื้องดินเผาไม่เคลือบสี วัตถุจัดแสดงภายในประกอบด้วย ไม้แกะพระพุทธรูป ดาวเพดาน

    มหาวิหาร หรือ อาคารพิพิธภัณฑ์ศิลปะ เป็นอาคารเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าวางตามแนวแกนทิศตะวันออก-ตก มีบันไดขึ้นลงสองด้านคือทางทิศตะวันตก และทิศตะวันออก มีเสาไม้รองรับโครงสร้างจำนวน 44 ต้น ใช้เวลาก่อสร้างนาน 7 ปี วัตถุจัดแสดงภายในบ้านเป็นงานแสดงถาวร ทัศนศิลป์ทุกสาขาของอาจารย์ถวัลย์ งานแสดงหมุนเวียนของศิลปินทั้งในและต่างประเทศ ประชุมสัมมนาทางศิลปะสุนทรียศาสตร์ ปรัชญา ตลอดจนกิจกรรมทางศิลปะ

    วิหารราม มีลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียวยกพื้นสูงจากพื้นดิน โครงสร้างอาคารเป็นโครงสร้างไม้บนฐานปูน มีเสาไม้รองรับโครงสร้างของอาคาร หลังคาทรงสามเหลี่ยมลดระดับสี่ชั้น ด้านบนประดับด้วยป้านลมและหางหงส์ มีประตูขนาดใหญ่สองด้านตรงกัน มีบานเลื่อนกระจกด้านข้าง ภายในจัดแสดง “ความว่างเปล่า”

    ห้องน้ำหมื่นนก ใครที่มาบ้านดำต้องเข้าห้องน้ำให้ได้เพื่อเป็นเกียรติชีวิต ห้องน้ำที่มีความอลังการไปด้วยงานศิลป์ไม่ต่างไปจากอาคารแสดงวัตถุอื่นๆ ลักษณะของห้องน้ำหมื่นนก เป็นอาคารชั้นเดียว โครงสร้างอาคารเป็นไม้ทั้งหมด มีเสาไม้รองรับโครงสร้างทั้งหมด 6 ต้น หลังคาทรงสามเหลี่ยมมุงด้วยไม้แป้นเกล็ดลดระดับสามชั้น ด้านบนติดช่อฟ้า มีประตูเข้าทางด้านหน้า ด้านข้างเป็นบานเลื่อนทำด้วยไม้ ด้านหน้าเป็นบานเลื่อนกระจก ด้านในเป็นห้องน้ำ และห้องอาบน้ำทั้งสองด้าน ภายในมีกระจกเงาเจียระไน โถชนิดมาตรฐานอเมริกัน อ่างเก็บน้ำไม้ญี่ปุ่น มีนก และแมลงปีกแข็งจำลองทำด้วยโลหะ

    นี่เป็นเพียงตัวอย่างอันน้อยนิดของอาคารที่อยู่ในกลุ่มของพิพิธภัณฑ์บ้านดำเท่านั้น จุดเด่นนอกจากเป็นในรูปลักษณ์ของตัววัตถุแล้ว สิ่งที่น่าสนใจยิ่งกว่าคือชีวประวัติรวมถึงผลงานของผู้สร้าง ก็คืออาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ผู้มีพุทธิปัญญาที่นำแนวปรัชญาพุทธศิลป์ มาสร้างสรรค์งานศิลปะไทยร่วมสมัยอันทรงพลังลุ่มลึก และแกร่งกร้าวด้วยปัจเจกภาพส่วนตน มีเนื้อหาสาระ และท่วงทีที่มีชีวิตวิญญาณของความเป็นไทยให้เห็นเกือบทุกชิ้นงาน เป็นผู้นำศิลปะไทยเสนอต่อสายตาชาวโลกด้วยวิธีการที่มีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง ทั้งยังได้สร้างคุณูปการต่อวงการศิลปะจนเป็นที่ยอมรับ ทำให้อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ได้เป็นศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์

by Traveller Freedom